بیزینس کوچینگ که امروزه بسیار از آن استقبال میشود، شاید یکی از نیازهای اصلی هر سازمان باشد. با شکلگیری استارتآپها و مدلهای جدید برندینگ، واژههای توسعه فردی، منتورینگ و بیزینس کوچ نیز بیشازپیش شنیده و استفاده شدند. متأسفانه مثل هر پدیده نوظهور دیگری، مربی کسب و کار نیز قبل از فرهنگ آن در جامعه استفاده شد. شتابزدگی و رقابت بدون تفکر برندها در بهکارگیری این عنوان باعث شد کوچینگ کسب و کار جلوهای لوکس و تجملاتی به خود بگیرد. شمایلی که انتخاب و استخدام کوچی حرفهای را از میان خیل مشتاقان بیسواد این مهارت، سخت و به یک چالش تبدیل کرد. در این مطلب سعی شده است تا هر آنچه صاحبان کسبوکارها در مورد مربیگری کسب و کار نیاز دارند، توضیح داده شود تا استفاده از این اقدام هوشمندانه را با اشخاص درست و در زمان مناسب انجام دهند.
کوچ کیست، کوچینگ چیست؟
استاد یا معلم کسی است که به افراد دیگر مهارت یا علمی را میآموزد، درحالیکه کوچ مفهوم یادگرفتن را آموزش میدهد. کوچینگ به رها کردن تواناییهای درونی انسانی کمک میکند. کوچ به مراجع (کوچی) کمک میکند تا درک بیشتری نسبت به امکانات و اطلاعات خود داشته باشند و توسعه خود را بهعنوان یک تکلیف بپذیرند. کوچینگ افراد را در تعاملی مبتنی بر کلمات و دانش درگیر میکند.
انواع کوچینگ
دستهبندی و تدوین فهرستی از زیرمجموعههای تخصصی کوچینگ، با توجه به مدعیان پرشمار در حوزههای گوناگون شغلی، فعالیتی پیچیده است. تنها با یک جستجوی ساده در ویکیپدیا میتوان متوجه شد که هر تخصص و بیزینسی دارای کوچینگ مخصوص به خود است. در ادامه شاخههای از مربیگری را که کاربردیتر و همهشمولتر هستند، معرفی میکنیم:
-
کوچینگ مدیر اجرایی:
مدیران اجرایی در ردههای بالای هرم سازمانی از این کوچینگ برای ارائه بهترین عملکرد خود بهره میگیرند. معمولاً افرادی از کوچ مدیران اجرایی مشاوره میگیرند که حوزه اختیارات گستردهای دارند و بهبود و توسعه فردیشان بر روی پیشبرد اهداف سازمان اثرگذار است.
-
کوچینگ رهبری:
تفاوت کوچینگ رهبری با نوع قبلی بیشتر در اهداف است. مدیران اجرایی برای عملکرد و رهبران کسبوکار برای مؤثرترین نحوه تعامل با کارمندان و مخاطبان خود از این کوچینگ کمک میگیرند.
-
کوچینگ سلامتی:
این نوع از کوچینگ جدیدتر از دیگر از انواع آن است و متخصصین سلامت آن را ارائه میدهند. کوچینگ سلامتی باید موارد زیر را به همراه خود داشته باشد:
- کوچ سلامت باید بتواند دانش، مهارت و اعتمادبهنفس مراجع را در زمینه ارتقاء سلامتش افزایش دهد.
- مراجع را به ابزارهای لازم برای حفظ سلامت مجهز کند.
- به مراجع کمک کند تا در حوزه سلامت برای خود هدفگذاری کند.
در یک کلام میتوان گفت کوچینگ سلامت باید به انسانها کمک کند تا از وضعیت منفعل خارج شوند و در فرایند حفظ سلامت خود به شکل فعالانه مشارکت کنند.
مربی کسب و کار چه میکند؟
در ادامه برخی از مسئولیتهای این مدیران را نام میبریم:
- ارائه مشاوره به مشتریان در مورد برنامهها و استراتژیهای جدید
- مسئولیتپذیر و با انگیزه نگهداشتن مشتریان
- برقراری ارتباط با مشتریان برای درک بهتر چشمانداز و اهداف آنها
- کمک به مشتریان در رشد شرکت، اهداف و توسعه برنامه
- ارزیابی نقاط قوت و ضعف مشتری و هدایت توسعه
- کمک به مشتریان برای رشد کسبوکار خود
- کمک به مشتریان در استفاده از مهارتهای شخصی برای بهبود کسبوکارشان
- راهنمایی مشتریان در تکمیل وظایف رشد استراتژیک بازاریابی
- نظارت بر رشد کسبوکار و ایجاد روشهایی برای بهبود آن
- تجزیهوتحلیل برنامههای استراتژیک یاریدهنده موفقیتها و یا شکستهای شرکت
چرا باید مربی کسب و کار استخدام نمود؟
ممکن است برخی از صاحبان یک کسبوکار متوجه شوند که برای ارتقای شغل خود به سطح بعدی نیاز به حمایت بیشتری دارند. یک مربی کسب و کار به عنوان یک شخص ثالث که در ابتدا جزو آن مجموعه نبوده است، مزایای زیر را ارائه میدهد:
- ارائه دیدگاه بیطرفانه
- ارائه انتقاد سازنده
- رفع موانع ذهنی
- پیشنهاد روشها یا طرحهای جدید
- ارائه فرصتهای جدید شبکه
از یک مربی کسب و کار چه انتظاری باید داشت؟
یک مربی کسب و کار باید بتواند به کسبوکارها در افزایش درآمد، ارتقاء، رشد کلی و رسیدن به اهداف خاص کمک کند. مربیان کسبوکار مؤثر اغلب برنامهها، اقدامات و اهداف قابلاندازهگیری ثابتی را طراحی میکنند.
تفاوت بین یک مربی کسب و کار و یک مشاور کسبوکار چیست؟
مربی و مشاور کسبوکار هر دو در تلاش برای کمک به حل مشکلات موجود در تجارت هستند، اما رویکردهای آنها کاملاً با یکدیگر متفاوت است. یک مربی کسب و کار عموماً بر صاحبان کسبوکارها بهعنوان یک مالک و رهبر تمرکز میکند. در مقابل یک مشاور کسبوکار بر روی روند کسبوکار و نحوه عملکرد آن تمرکز میکند.
یک مربی کسب و کار چه شرایطی باید داشته باشد؟
- اخذ مدرک در یک رشته تجاری یا مرتبط
- داشتن تجربه در زمینه کسبوکار خود
- ثبتنام در برنامههای ارائهدهنده گواهینامه مربیگری کسب و کار مانند فدراسیون بینالمللی مربیگری
- ایجاد یک شبکه قوی و شهرت
- ایجاد پایگاه مشتری بسته به زمینه تخصصی خود
برای تبدیلشدن به یک مربی کسب و کار چه مهارتهایی لازم است؟
برای تبدیلشدن به یک مربی کسب و کار داشتن ترکیبی خوب از مهارتهای سختافزار و نرمافزار بسیار مهم است. در ادامه چند مهارت کلی وجود دارد که باید برای مربیگری کسب و کار در نظر گرفت:
-
مهارتهای نرمافزار کامپیوتری:
درک مهارتهای اساسی کامپیوتر بهعنوان یک مربی کسب و کار مهم است. شما از این مهارتها برای تحقیق، سنجش هدف، ایجاد استراتژی و بودجه مالی استفاده خواهید کرد.
-
مهارتهای ارتباطی:
مربیان کسبوکار اغلب بهطور مستقیم و نزدیک با مشتریان خود کار میکنند، بنابراین شما باید بتوانید به طور مؤثر با آنها ارتباط برقرار کنید.
-
مهارتهای بین فردی:
بهعنوان یک مربی کسب و کار، باید با مشتریان خود انگیزه ایجاد کنید، رهبری کنید و صبور باشید. داشتن مهارت گوش دادن فعال نیز مهم است
-
مهارتهای سازمانی:
بهعنوان یک مربی کسب و کار، باید سازماندهی بالایی داشته باشید تا به برنامهریزی، اجرا و اندازهگیری استراتژیها کمک کنید.
موارد ضروری برای راهاندازی بیزینس کوچینگ
-
سادگی در عین پیچیدگی
اولین کاری که هنگام مربیگری کسبوکار باید انجام بگیرد، ساده نگهداشتن ایده کسبوکار مربی آنلاین خود است. صاحبان کوچینگ کسب و کار باید همواره به این نکته توجه داشته باشند که ایده اولیه خود را پیچیده نکنند، چراکه بازاریابی و پیادهسازی ایدههای دشوار نیز بهمراتب سختتر و طاقتفرسا خواهند بود. ایده کسبوکار باید به این صورت باشد که فرد با خود بگوید که چرا به آن فکر نکرده است. در نتیجه ایدههای ساده نیازمند زیرکی خاصی هستند؛ در این نوع کسبوکارها برای ایدهپردازی به قول سهراب سپهری چشمها را باید شست، جور دیگر باید دید! علاوهبراین، سادگی ایده موجب میشود درک آن برای جامعه هدف بیشتری راحتتر باشد. برای مثال، یکی از بهترین کمپینهای بازاریابی کمپين just do it (فقط انجامش بده.) نایک عبارتی بسیار کوتاه و ساده دارد!
-
کسب درآمد در اسرع وقت
هنگام راهاندازی یک کسبوکار مربیگری آنلاین، کسب درآمد در اسرع وقت بسیار اهمیت دارد؛ چراکه بدون تعارف پول بهترین محرک هر کسبوکار است. برای شرکتهای نوپا با توجه به استرس و چالشهای بزرگتر پیشروی خود اهمیت آن دوچندان میشود. برای کسب درآمد در اسرع وقت لازم است سیستم پرداختی کسبوکارها تا حد امکان ساده، راحت و یوزر فرندلی باشد.
راههای زیادی برای جمعآوری مؤثر پرداختها جهت مربیگری و شیوههای پرداخت با کارت ویزیت کوچک آنلاین باکیفیت وجود دارد. این شیوهها به بازاریابان امکان میدهد تا در هر زمان و مکان پول دریافت کنند. درنتیجه میتوانند سرمایه لازم برای پیشبرد کسبوکار مربیگری آنلاین خود را داشته باشند.
-
تحقیقات بازار
تحقیقات بازار برای راهاندازی یک کسبوکار آنلاین موفق ضروری است. اغلب مربیان کسبوکار بهاشتباه تصور میکنند که باید تا حد ممکن مشتریان بیشتری را هدف قرار دهند؛ اما این امر درست نیست. طبیعتاً یک کارگر نجار مخاطب هدف یک شرکت بازاریابی تولید لوازمآرایشی نیست! بنابراین، باید نوع مخاطبان، نیازهای آنان، نحوه کمک خدمات یا محصول به آنها و سایر عوامل موردبررسی دقیق قرار بگیرند.
تحقیقات بازار باید در مراحل اولیه یک طرح کسبوکار انجام بگیرد. بازاریابان پیش از شروع بازاریابی برنامههای مربیگری آنلاین خود، با شناخت دقیق مخاطبان هدف میتوانند بهترین نتایج را کسب نمایند. نتایج تحقیقات بازار بهطور قابلتوجهی کسبوکار مربیگری بازاریابان را شکل میدهند و تصمیماتی مانند طراحی محصول، ارائه خدمات، قیمتها، نقاط فروش منحصربهفرد و تکنیکهای بازاریابی را اطلاعرسانی میکنند. تحقیقات بازار باید به سؤالات زیر پاسخ دهند:
- تقاضا: آیا مشتریان خواهان محصول یا خدمات هستند؟
- شاخصهای اقتصادی: آیا آنان پول لازم برای خرید را دارند؟
- قیمتگذاری: مصرفکنندگان تا چه میزانی میتوانند هزینه بپردازند؟
- مکان: مشتریان در کجا زندگی میکنند و اغلب در چه مناطقی خرید میکنند؟
- اشباع: در حال حاضر چند نفر از رقبای کسبوکارها محصول یا خدماتی مشابه را ارائه میدهند؟
این سؤالات به بازاریابان کمک میکند تا استراتژیهای خود را در بهترین وجه ممکن پیش ببرند و کسبوکار آنلاین خود را برای موفقیتهای بلندمدت آماده نمایند.
-
برآوردکردن هزینهها بیشازحد پیشبینیشده
امروزه استارتآپهای بسیاری تحتفشار افزایش هزینهها از بین رفتهاند. به همین دلیل، آزادی عمل دادن به خود و درنظر گرفتن مبلغی بیش از هزینههای پیشبینیشده از اهمیت بالایی برخوردار است. شاید شنیده باشید که میگویند چون شود فردا فکر فردا کنیم! برای راهاندازی یک بیزنس کوچ این جمله کارساز نیست! افرادی در کسبوکار خود موفق میمانند که برای خواب زمستانی خود توشه و غذا ذخیره کنند. علاوهبراین، آینده تکنولوژی به طور کامل قابل پیشبینی نیست. تا همین چند دهه گذشته گوشیهای IOS و Android برای همه ابزاری رویایی بود و یا دو یا سه دهه گذشته افرادی که موبایل هوشمند داشتند، جزو قشر پولدار محسوب میشدند! اما امروزه بهترین نوع آن در دست هر کودکی پیدا میشود و یا به عبارتی بچهبازی شده است! ازاینرو، همواره این نکته را درنظر داشته باشید که گذر زمان چیزی را مشخص نمیکند. چه بسا که در ابتدا نوکیا بهترین گوشیهای موبایل را تولید میکرد و برندی مانند سونی اریکسون رقیب آن بود، اما امروزه نو که میاد به بازار، کهنه میشه دلآزار! و همه جا سخن از برند سامسونگ و اپل به میان میآید.
-
ایجاد یک تیم پشتیبانی قابلاعتماد
راهاندازی صحیح یک کسبوکار فرآیندی بسیار زمانبر است. بهجرئت میتوان گفت که در صورت نداشتن یک تیم حمایتکننده و پشتیبان رشد و ترقی یک کسبوکار غیرممکن است! کلمه غیرممکن بهکار برده شده برای اهمیت کار گروهی کافی است! احتمالاً شنیدهاید که بیل گیتس کارآفرین شرکت ماکروسافت میگوید «من در ساعات کاری شرکت خود ثروتمندترین فرد هستم، اما پس از ساعت کاری به فقیرترین فرد تبدیل میشوم.» منظور از بیل گیتس از این جمله این است که کارمندان سرمایه اصلی او محسوب میشوند. حال فرض کنید وقتی یکی از بزرگترین کارآفرینان جهان این جمله را میگوید؛ کار گروهی یا تیم ورک برای بیزنس کوچ و استارتآپهای نوپا چقدر اهمیت دارد!
البته قرار نیست افراد حمایتکننده تنها به شرکای تجاری یا کارمندان محدود شوند. این اشخاص میتوانند فریلنسرها، دستیاران مجازی، پشتیبانی ادمین پارهوقت و یا حتی یافتن یک مربی برای کمک به یک کسبوکار در مراحل اولیه راهاندازی آن بهصورت آنلاین باشند. در انتها به این نکته توجه شود که افراد همراه با تیم باید از ویژگیهایی برخوردار باشند که بتوان به آنها اطمینان کرد و تکیه نمود. البته این مورد هم فراموش نشود که احتیاط شرط عقل است و در عین اعتماد کردن باید میانهرو بود و بهقولمعروف اندازه نگهدار که اندازه نکوست!
-
انعطافپذیر نسبت به ایدههای جدید
انعطافپذیری کلید راهاندازی یک کسبوکار کوچینگ موفق است. حتی کلیه برنامهریزیهای موجود در جهان نمیتوانند صاحبان مشاغل را برای هر احتمالی آماده کنند و ممکن است علیرغم تلاشهای بازاریابان مدل کسبوکار آنها نیاز به اصلاح و یا حتی بازسازی برای فعالیت بهطور مؤثر داشته باشد. مربیان کسبوکار کوچینگ باید منعطف بوده و پذیرای ایدههای جدید باشند.
-
ایجاد یک برنامه کوچینگ کسب و کار
ایجاد یک چارچوب برای برنامههای مربیگری آنلاین، کارایی را بهبود میبخشد و نتایج بهتری را برای مربی کسبوکار و مشتریان او ارائه میدهد. صاحبان کسبوکارها با داشتن یک چارچوب منحصربهفرد برای برنامههای آنلاین خود، زمان کمتری را برای کارهای تکراری ناکارآمد و زمان بیشتری را صرف استراتژیهای مختلف مربیگری خود خواهند کرد. پیش از آغاز طراحی و ایجاد BUSINESS COACHING باید پاسخ به سؤالات زیر مشخص شود:
- برنامه کسبوکار بر چه چیزی متمرکز است؟
- مشتری هدف به دنبال رفع چه نیازی است؟
- مصرفکننده از طریق برنامه شرکتها به چه چیزی دست مییابد؟
بیزینس کوچ یک مربی حرفهای است که از صاحبان مشاغل حمایت میکند و به آنها آموزش و انگیزه میدهد. مربی کسب و کار توصیههای ضروری را برای چشمانداز، رشد و اهداف یک شرکت ارائه میدهد و روند سودآوری یک شرکت را تضمین میکند.